18 Jun
2013

Incoterms en de plaats van levering

Advocaten die optreden voor verwerende partijen zullen altijd eerst nagaan of wel voor de juiste rechtbank gedagvaard is. Bij internationale geschillen zal dit zeker het geval zijn, nu het kan zijn dat rechters in bepaalde landen de gedaagde beter gezind zijn. Zo zijn CMR vervoerders meestal beter af in Nederland dan in Duitsland. Ook zetten wij advocaten bevoegdheidincidenten regelmatig in om “zout in de machine te gooien”.

Bij het ontbreken van een geldige “forumkeuze“, kan de gedaagde onder meer worden opgeroepen voor het gerecht in de plaats waar de levering van de goederen plaats vindt (EEX Verordening, ook wel “Brussel I”). Een zaak waarin de rechtbank ‘s-Hertogenbosch vorig jaar uitspraak deed illustreert mooi dat de Incoterms een rol spelen bij het bepalen van de plaats van levering. In die zaak oordeelde de rechtbank over leveringen Ex Works, waarbij de verkoper zich -in ieder geval enkele malen- had verplicht om ook het vervoer van Duitsland naar Nederland te organiseren. Waar vindt dan de levering plaats? Volgens de Bossche rechtbank deed de aanvullende verplichting niet af aan het feit dat levering “Ex Works” en dus al had plaatsgevonden bij het verlaten van de fabriek. Die fabriek stond in Duitsland, dus de rechtbank verklaarde zich onbevoegd.

Ik kan me voorstellen dat dit wat krom over kan komen. Toch is het in de internationale handel aan de orde van de dag. Dezelfde situatie zien we namelijk bij CIF verkopen. Ook daar is het aan de verkoper om een zeevervoerovereenkomst te sluiten die ziet op de periode na de levering.

Stel dat een Nederlandse verkoper goederen CIF Genua (Incoterms 2010) verkoopt en de goederen in Rotterdam op een zeeschip richting Italie zet. De levering vindt al plaats bij het beladen van het schip in Rotterdam. Als de Italiaanse koper ontevreden is over de kwaliteit (en partijen zijn geen forumkeuze overeengekomen), dan kan hij niet terecht kan bij de Italiaanse rechtbank en hij zal de verkoper dan ook moeten dagvaarden voor de Nederlandse rechtbank.

Voor de praktijk is overigens relevanter dat de verkoper moet zorgen dat de goederen op het moment van levering aan de koopovereenkomst voldoen. Alle onheil die zich na levering uitstort over de goederen is voor “rekening en risico” van de koper is. Met andere woorden, het  feit dat de verkoper het vervoer organiseert, wil niet zeggen dat hij aansprakelijk is voor schade ontstaan tijdens dat vervoer!